Etki Alanı Anahtarı Normal Formu (DKNF), özellikle ilişkisel veritabanları bağlamında veritabanı şeması tasarımı sürecinde uygulanan normalleştirilmiş bir tasarım ilkesidir. DKNF, ilk olarak 1981 yılında Ronald Fagin tarafından Boyce-Codd Normal Form (BCNF) ve Üçüncü Normal Form (3NF) gibi diğer normalizasyon formlarından kaynaklanan potansiyel anormallikleri ele almak amacıyla tanıtıldı.
DKNF, diğer normalleştirme formlarıyla uyumluluğu korurken, veritabanı şemasındaki fazlalıkları ortadan kaldırmayı ve anormallikleri güncellemeyi amaçlayan sağlam bir tasarım konseptidir. Temelde DKNF, her etki alanı kısıtlamasının (bir öznitelik için geçerli tüm değerler kümesi) bir anahtar veya anahtar kombinasyonu tarafından uygulanmasını sağlar. DKNF'ye ulaşmak için bir veritabanı şemasının aşağıdaki kriterleri karşılaması gerekir:
- Etki alanındaki verilere uygulanan tüm kısıtlamalar, anahtarın, anahtarın tamamının ve anahtardan başka hiçbir şeyin (hem tabloya hem de dikkate alınan özniteliğe ilişkin olarak) bir sonucu olmalıdır.
- Veritabanındaki herhangi bir öznitelik, onu belirleyen tüm anahtarlara tamamen bağımlı olmalıdır.
DKNF'ye ulaşmanın bir veritabanı şemasının tasarımı ve verimliliği açısından bir takım faydaları vardır. Bu faydalar şunları içerir:
- Artıklıkların ortadan kaldırılması: DKNF, anahtar olmayan tüm niteliklerin tamamen birincil anahtara bağımlı olmasını sağlar, böylece veritabanı şemasındaki veri fazlalığı olasılığını azaltır.
- Geliştirilmiş veri bütünlüğü: DKNF, anahtarlar aracılığıyla tüm etki alanı kısıtlamalarını uygulayarak, veritabanında yalnızca geçerli verilerin depolanmasını sağlayarak veri bütünlüğünü korur.
- Güncelleme anormalliklerinin azalması: DKNF şemasıyla, anahtar olmayan her öznitelik tamamen birincil anahtara bağlı olduğundan, verilerde yapılan değişikliklerin tutarsızlığa yol açma olasılığı daha düşüktür. Bu, silme, ekleme ve değiştirme anormallikleri gibi güncelleme anormallikleri riskini azaltır.
DKNF kavramını açıklamak için bir örnek ele alalım. Ürünler, siparişler ve müşteriler için ayrı varlıklara sahip bir e-ticaret uygulaması için bir veritabanı olduğunu varsayalım. Bir siparişte birden fazla ürün bulunabilir ve bir müşteri birden fazla sipariş verebilir. Bu durumda, Siparişler tablosunun birincil anahtarı, Sipariş Kimliği ve Müşteri Kimliği'nin bir birleşimi olacaktır ve Sipariş Ürünleri tablosunun Birincil anahtarı, Sipariş Kimliği ve Ürün Kimliği'nin bir birleşimi olacaktır.
Veritabanı şeması DKNF'de değilse niteliklerin yalnızca kısmen bileşik anahtara bağlı olduğu senaryolar olabilir. Örneğin, Ürün Fiyatı özelliğinin Ürün Siparişi tablosunda depolandığını varsayalım. Bu senaryoda, bir siparişte bir ürünün fiyatı değiştirilirse tutarlılığın sağlanması için diğer tüm siparişlerde aynı ürünün fiyatının değiştirilmesi gerekir. Bu, DKNF dışı şema tasarımından kaynaklanan güncelleme anormalliğine bir örnektir.
Şemayı DKNF'ye getirmek için Ürün Fiyatı özelliği, Ürünler tablosuna taşınabilir ve böylece tamamen ProductID birincil anahtarına bağımlı hale getirilebilir. Bu, şemada güncelleme anormalliği riskini ortadan kaldırır ve veri bütünlüğünü korur.
AppMaster no-code platformumuz, DKNF gibi normalleştirilmiş tasarım ilkeleri kavramlarından yararlanarak kullanıcıların kapsamlı ve verimli veritabanı şemaları oluşturmalarına yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Görsel veri modelleme araçlarımız, kullanıcıların varlıklar arasındaki ilişkileri tanımlamasına ve yönetmesine olanak tanıyarak ortaya çıkan şemanın DKNF ve diğer normalleştirme formlarıyla uyumlu olmasını sağlar.
AppMaster oluşturduğu uygulamalar, küçük işletmelerden yüksek yüklü kurumsal uygulamalara kadar çeşitli kullanım durumları için ölçeklenebilir, yüksek performanslı uygulamalar sağlamak üzere Etki Alanı Anahtarı Normal Formunun (DKNF) kullanılması gibi veritabanı tasarımındaki en iyi uygulamaları takip eder. Platformumuz, vatandaş geliştiricilerin DKNF'nin gücünden ve diğer temel ilkelerden basitleştirilmiş bir şekilde yararlanmasına olanak tanıyarak, kapsamlı veritabanı tasarımı uzmanlığına ihtiyaç duymadan yüksek düzeyde verimli ve optimize edilmiş uygulamalar oluşturmalarına olanak tanır.
