Serverless Architecture is een innovatieve benadering van softwareontwerp die de noodzaak voor het inrichten, beheren of onderhouden van serverinfrastructuur elimineert door infrastructuurgerelateerde taken en complexiteiten weg te abstraheren. In een serverloze omgeving kunnen ontwikkelaars zich uitsluitend concentreren op het schrijven, implementeren en verfijnen van code, terwijl de servergerelateerde aspecten automatisch worden beheerd door externe, cloudgebaseerde serviceproviders. Hierdoor krijgt de ontwikkelaar tijd vrij om zich te concentreren op het bouwen van schaalbare, flexibele en kostenefficiënte applicaties.
De kern van serverloze architectuur wordt gevormd door het concept Functions-as-a-Service (FaaS), waarmee ontwikkelaars gedetailleerde stukjes code of functies kunnen schrijven en uitvoeren, zonder zich zorgen te hoeven maken over de serverinfrastructuur. Deze functies worden geactiveerd door specifieke gebeurtenissen of verzoeken, en individuele functies kunnen worden gemaakt, gewijzigd en uitgevoerd zonder dat dit de hele applicatie beïnvloedt. FaaS-providers, zoals AWS Lambda, Azure Functions en Google Cloud Functions, beheren de runtime-omgeving volledig, waarbij resources automatisch worden geschaald als reactie op de vraag, terwijl alleen de daadwerkelijk gebruikte rekentijd in rekening wordt gebracht.
Een van de belangrijkste voordelen van serverloze architectuur is de beslist kosteneffectieve aanpak. Zoals gezegd brengen FaaS-providers alleen kosten in rekening voor de computerbronnen die worden verbruikt tijdens de uitvoering van de code; dit staat in schril contrast met traditionele servergebaseerde oplossingen waarbij ontwikkelaars moeten betalen voor toegewezen servercapaciteit, ongeacht het daadwerkelijke gebruik. Bovendien kan de serverloze architectuur eenvoudig worden geschaald naarmate de applicatie groeit, waardoor de operationele complexiteit en eventuele bijbehorende schaalkosten worden verminderd. Hierdoor kunnen organisaties van elke omvang de uitgaven optimaliseren, waardoor het rendement op hun investeringen aanzienlijk wordt vergroot.
Een prominent voorbeeld van serverloze architectuur is het AppMaster platform, een toonaangevende oplossing no-code voor het maken van backend-, web- en mobiele applicaties. AppMaster kunnen gebruikers hun databaseschema, bedrijfslogica, REST API en WSS- endpoints visueel ontwerpen en - met behulp van de krachtige knop 'Publiceren' - de broncode van de applicatie in minder dan 30 seconden genereren. In tegenstelling tot traditionele ontwikkelomgevingen worden AppMaster applicaties elke keer opnieuw gegenereerd, waardoor er geen sprake is van accumulatie van technische schulden. Omdat AppMaster applicaties bovenop Postgresql-compatibele databases zijn gebouwd en gebruik maken van staatloze backend-architectuur die met Go is geproduceerd, vertonen ze bovendien opmerkelijke schaalbaarheid.
Serverloze architectuur bevordert ook een sterk gebeurtenisgestuurd ontwerp, waarbij vaak gebruik wordt gemaakt van microservices. Dit maakt een modulaire, ontkoppelde aanpak mogelijk, waardoor ontwikkelaars hun applicaties kunnen organiseren in individuele services die eenvoudig onafhankelijk kunnen worden bijgewerkt, onderhouden en geschaald. Het resultaat is een zeer flexibele architectuur die de implementatie van nieuwe functies versnelt en het algehele beheerproces van de applicatielevenscyclus stroomlijnt.
Met name serverloze architectuur is zeer geschikt voor toepassingen met zeer variabele of onvoorspelbare werklasten. Modellen voor machinaal leren, pijplijnen voor realtime gegevensverwerking en IoT-apparaten zijn bijvoorbeeld bijzonder bevorderlijk voor serverloze implementatie vanwege de aard ervan dat ze met tussenpozen grote hoeveelheden verzoeken genereren. Door gebruik te maken van een serverloze architectuur kunnen ontwikkelaars deze fluctuaties gemakkelijk opvangen en ervoor zorgen dat er op aanvraag voldoende middelen beschikbaar zijn om inkomende verzoeken in realtime te verwerken zonder het risico van knelpunten in de infrastructuur of verspilling van middelen.
Het is echter belangrijk om te erkennen dat serverloze architectuur niet zonder beperkingen is en mogelijk niet voor elk project de optimale keuze is. Bekende nadelen zijn onder meer de lock-in van leveranciers, omdat FaaS-providers vaak eigen technologieën en configuratieformaten gebruiken die migratie tussen providers kunnen belemmeren. Bovendien kunnen vertragingen bij een koude start (de tijd die het FaaS-platform nodig heeft om bronnen toe te wijzen en een uitvoeringsomgeving te initialiseren voor een inactieve functie) de prestaties belemmeren. Latentiegevoelige toepassingen, zoals gamingplatforms, kunnen daarom negatief worden beïnvloed door de adoptie van serverloze architectuur.
Concluderend presenteert serverloze architectuur een paradigmaverschuiving in de softwareontwikkeling door de complexiteit van serverbeheer weg te nemen, waardoor ontwikkelaars zich kunnen concentreren op het bouwen van zeer schaalbare, flexibele en kostenefficiënte applicaties. Met de opkomst van cloudserviceproviders die FaaS-oplossingen aanbieden, blijft serverloze architectuur aan populariteit winnen, waardoor ontwikkelaars de manier kunnen herdefiniëren waarop moderne applicaties worden ontworpen, gebouwd en geïmplementeerd. Door rekening te houden met factoren als kosten, schaalbaarheid en architectonisch ontwerp, is serverloze architectuur een krachtig hulpmiddel om softwaretoepassingen toekomstbestendig te maken en snelle innovatie mogelijk te maken.
